Page 15 - E-DERGİ2

13

ADANA’ DA DÜŞMAN İŞGALİ BAŞLIYOR

1919 yılı Şubat ayı içinde Adana’da Osmanlı’nın Valisi
olarak Nazım Bey işbaşında bulunuyordu. Ancak
bütün yetkiler valilik konağında bulunan Fransız Albay
İŞGAL BAŞLIYOR VE LİSEDEN TÜRK Bremond’un elinde idi. Fransız kumandan Albay
Bremond, Vali Konağı’nın hemen karşısında ve Taşköprü
BAYRAĞI İNDİRİLİYOR
yakınında bulunan Adana Lisesi’nin girişindeki direk
üzerindeki Türk bayrağının indirilmesi emrini verdi. İşgalci
Fransızların Adana’yı doğrudan işgali 18 Aralık 1918 günü askerler liseye gelerek okulun önündeki bayrak direğini
savaş gemilerinin Mersin Limanı’na gelmesi ile başladı. keserek bayrak ile birlikte götürdüler. Okul Müdürü
Ertesi 19 Aralık günü Fransız işgal heyeti Adana’ya Niyazi Bey, öğretmen ve öğrenciler bu durumdan çok
gelerek valiliğe uğradı ve yönetime el koydu. Mondros rahatsız oldu. Yaşanan olaylar ile ilgili olarak tarihçi Taha
Antlaşması ve gelişen olaylar sonucu Adana’yı İngiliz ve Toros’un verdiği bilgilere göre : “Bir gün Fransızlar bu lise
Fransızlar birlikte işgal ettiler. Adana vali konağı, kolordu binasındaki Türk bayrağını indirmeye teşebbüs ettiler.
binası ve diğer önemli kamu binaları işgalcilerin yerleşim Müdür Niyazi Ramazanoğlu, binanın bir okul olduğunu,
yeri oldu. İşgalin başlaması ile birlikte çok sayıda Ermeni siyasi bir hüviyeti bulunmadığını, bu açıdan bayrağın
sivil ve silahlı komitacılar da Adana’ya geldi. İşgalcilerin indirilmesinin uygun olamayacağını bildirdi. Zor kullanan
Adana’da ilk yaptığı çalışma, kamu binalarındaki ay- işgalciler, bayrağın direğini bile söküp götürdüler.”
yıldızlı Türk bayrağını indirmek oldu.
Lise’den Türk bayrağının indirilmesi olayı en fazla okul
müdürü Niyazi Bey’i rahatsız etti. Bu olaydan sonra okulda
eğitime ara verildi. Öğretmenler ve öğrenenciler vatan
mücadelesi yapmak üzere Toros Dağları’na, Karaisalı,
Pozantı, Aladağ’a gitti. Niyazi Bey de “Adana’nın Türk
vatanı olduğu” görüşlerini savunmak üzere İstanbul’a gitti.
Milli mücadeleye burada devam etti. 1920 yılında “Adana
Vilayeti” kitabını Fransızca olarak yayınladı. Niyazi Bey’in
tarih öğretmenliği görevinin yanı sıra iyi bir diplomasi
bilgisine sahip olması dolayısı ile Ankara’da Kurtuluş
Savaşı’nı yöneten Mustafa Kemal’in de dikkatini çekti.
TBMM Hükümeti’nin Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşaviri
olarak Londra ve daha sonra 20 Ekim 1921 tarihinde
imzalanan Adana’nın işgalini sone erdiren Ankara
Anlaşmasında Türk heyeti içinde görev aldı. Niyazi Bey,
yeni kurulan Türkiye Devleti’nin sınırlarını esas alan tarihi
haritanın çizimi çalışması içinde de bulundu. Halep’in
kuzeyinden Musul yakınlarına kadar geniş topraklar
üzerinde Türkiye’nin hakları olduğu görüşlerini dile
getirdi Adanalı öğretmenlerin ve öğrencilerinin Kurtuluş
Savaşımızdaki mücadelesi ise destan kahramanlarına
örnektir. Öğretmenler Çukurova’nın her yerinde ve
Toros dağlarında çam ağaçlarının altında silahlı eğitim
yaptılar. Düşmana karşı yapılan hücumlarda onlar
vardı. Öğrenciler de savaşa katıldı. Yerine göre ekmek
ve su taşıyan fedakar neferler olarak vatan hizmetinde
bulundular.